Niedawno dowiedzieliśmy się, że legendarny Pele przegrywa walkę z rakiem i trafił pod opiekę paliatywną. 82-letni Brazylijczyk jest uważany za jednego z najwybitniejszych, jeśli nie najwybitniejszego piłkarza wszech czasów. Dorobił się nawet przydomka „Król Futbolu”, z uwagi na pasmo sukcesów oraz wpływ na rozwój piłki nożnej.
Pod koniec listopada Pele trafił pod opiekę paliatywną w szpitalu w Sao Paulo po nieudanej chemioterapii. Brazylijska legenda futbolu od dwóch lat zmaga się z chorobą nowotworową, która osiągnęła śmiertelne stadium. Niedawno rodzina Pelego upubliczniła nagrania, w których spędza czas z ojcem i dziadkiem w ośrodku im. Alberta Einsteina.
Pele pozostawi za sobą niesamowity dorobek sportowy. Wciąż jest wymieniany w gronie najlepszych piłkarzy w historii, głównie za sprawą trzech triumfów na mistrzostwach świata. Jego wpływ na świat futbolu sięga jednak poza sukcesy w reprezentacji Brazylii.
Ikona Santos FC
Pele, a właściwie Edson Arantes do Nascimento, urodził się w 1940 roku w Tres Coracoes w Brazylii. Oficjalne źródło jego pseudonimu nie jest znane, choć bardzo prawdopodobne jest, że otrzymał go na cześć swojego ulubionego gracza, bramkarza drużyny Vasco da Gama o przydomku Bile.
Miłość do futbolu przekazał mu ojciec, były piłkarz, który zapisał syna do lokalnego zespołu młodzieżowego. Tam jego niedoszlifowany talent został zauważony przez przedstawicieli większych brazylijskich klubów, dlatego już w wieku 15 lat podpisał kontrakt z Santos FC. Debiut Pelego w drużynie seniorskiej oraz jego pierwsza bramka w lidze brazylijskiej przypadły na wygrany mecz 7:1 z SC Corinthians Paulista w 1956 roku.
Kiedy skończył 16 lat, został królem strzelców rozgrywek Campeonato Paulista, co udało mu się powtórzyć aż 10 razy. W tym samym czasie zdobywał mistrzostwo aż 10-krotnie. Ponadto poprowadził Santos FC do sześciu tytułów mistrza najwyższej klasy rozgrywkowej w Brazylii, Campeonato Brasileiro Serie A. Jakby tego było mało, dwukrotnie sięgał po puchar Copa Libertadores oraz Puchar Interkontynentalny. Ostatecznie przez 19 lat reprezentowania barw Santosu Pele zdobył 650 bramek, grając na pozycji napastnika i pomocnika ofensywnego.
Oszałamiające statystyki Pelego wynikały z jego przełomowych umiejętności. Wcześniej żaden zawodnik nie łączył do takiego stopnia znakomitego dryblingu, przeglądu pola oraz zabójczego strzału z dystansu. Tym samym wielokrotnie wprawiał kibiców w zachwyt, a jego najbardziej spektakularne zagranie miało miejsce w 1961 roku w starciu z Fluminese. Pele samodzielnie przetransportował piłkę z własnego pola karnego na połowę rywali, po czym umieścił ją w siatce. Bramka z tego spotkania dorobiła się nawet upamiętniającej tablicy na stadionie Maracanã.
We all know Pele scored a lot of goals…like, a lot.
But 60 ago years to this day, O Rei scored the goal most Brazilians consider the best, his "Gol De Placa' for @SantosFC vs Fluminese.
A goal so good it was given its own plaque which still sits outside the Maracana today. pic.twitter.com/i6yMFjkmcC
— COPA90 (@Copa90) March 5, 2021
Pele jako król mistrzostw świata
Kariera klubowa Pelego była niekończącym się pasmem sukcesów, ale to występy na mundialach stały się fenomenem na skalę światową, który pozwolił Brazylijczykowi rywalizować o miano króla futbolu. Pele zadebiutował w kadrze „Canarinhos” w lipcu 1957 roku w meczu towarzyskim przeciwko Argentynie. Zdobył wtedy pierwszego gola w reprezentacji, mając 16 lat, czym ustanowił rekord najmłodszego strzelca bramki w drużynie narodowej.
Rok później pojechał na swój pierwszy mundial do Szwecji, gdzie wybiegł na boisko dopiero w trzecim spotkaniu grupowym przeciwko ZSRR. Później jednak rozegrał pełne 90 minut w meczach fazy pucharowej, zdobył aż sześć goli. W półfinale z Francją odnotował hat tricka, a w finałowym starciu ze Szwecją trafiał do bramki na 3:1 oraz 5:2. Tym sposobem jako 17-latek poprowadził Brazylię do tytułu mistrzowskiego.
Cztery lata później w Chile Pele wywalczył drugi puchar z rzędu, choć jego dorobek bramkowy oraz liczba minut spędzonych na murawie były znacznie skromniejsze. Kolejny triumf Brazylii miał miejsce w Meksyku w 1970 roku, kiedy Brazylijczyk wzniósł się na wyżyny swoich możliwości. Zaliczył sześć asyst oraz cztery bramki, w tym jedną w finale wygranym z Włochami 4:1.
https://www.youtube.com/watch?v=XUOIJ4aFj5g
W sumie Pele zdobył 12 goli w reprezentacji i stał się jedynym piłkarzem, który trzykrotnie wygrał tytuł mistrza świata. Karierę w kadrze zakończył w 1971 roku, mając na koncie 77 trafień w 91 spotkaniach. Ponadto dzięki zwycięstwu na mistrzostwach świata w Meksyku w 1970 roku otrzymał Złotą Piłkę.
Późniejsze osiągnięcia „Króla Futbolu”
Około 1281 bramek w 1363 meczach brzmi nieprawdopodobnie, jednak jest to kolejny z gamy rekordów Pelego. Warto też wspomnieć, że w ten sposób Brazylijczyk trafił do Księgi rekordów Guinnessa.
„Król Futbolu” zakończył karierę w 1974 roku, ale miłość do sportu okazała się zbyt silna i już rok później wrócił do czynnej gry dla amerykańskiego New York Cosmos. W Nowym Jorku błyskawicznie wypromował piłkę nożną, która w tamtych czasach dopiero raczkowała za oceanem.
Podczas meczów brazylijskiego napastnika w Ameryce frekwencja na meczach wzrosła nawet dziesięciokrotnie. W związku z tym krótki oraz, mogłoby się wydawać, mało znaczący epizod w Cosmos przerodził się w ogromny wkład Pelego w rozwój futbolu w innych krajach.
#OTD in 1975: Pelé (’93) scores his first goal with the New York Cosmos of the NASL. pic.twitter.com/gjecmaE4co
— National Soccer HOF (@soccerhof) June 15, 2019
Pele definitywnie zakończył karierę w październiku 1977 roku, kiedy odbył się jego pożegnalny mecz. Santos FC stanęło wtedy w szranki z New York Cosmos, a legendarny napastnik rozegrał po jednej połowie w obu ekipach.
W kolejnych latach Pele obejmował stanowisko dyrektora sportowego Santosu, a w latach 1995-1998 pełnił funkcję ministra sportu w Brazylii. Wykorzystał ten czas na walkę z futbolową korupcją. W ten sposób kontynuował pozaboiskową przygodę z piłką nożną. Świat sportu również nie zapomniał o dziedzictwie Pelego. Na przełomie XX i XXI wieku został uhonorowany mianem najlepszego sportowca stulecia przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski. Co więcej, „France Football” oraz plebiscyt FIFA 2000 uznały go za najlepszego piłkarza wszech czasów.
