Jest kilka rzeczy, z których słyną Czesi. Na myśl przychodzą: piękne uliczki w Pradze, knedliki, dobre piwo i zabawny język. Chlubią się również tym, że ich rodakiem jest wybitny bramkarz, który stał się wzorem profesjonalizmu i pracowitości podpartej ogromnym talentem. Inspiracja dla wielu młodych adeptów piłkarskiego rzemiosła, którzy marzą o tym, by niegdyś, tak jak on, dumnie prezentować się w roli golkipera, sięgając przy tym po najwyższe laury. Petr Cech. Numer jeden. Po prostu: Cech nad Czechami. Został uznany za jednego z największych, najbardziej konsekwentnych i niezmiernie szanowanych bramkarzy zarówno swojego pokolenia, jak i wszech czasów. Golkiper – po trwającej 20 lat zawodowej karierze – ogłosił, że wraz z końcem sezonu po raz ostatni założy bramkarskie rękawice. Za co zapamiętamy jednego z najwybitniejszych w swoim fachu? Zapraszam na retrospekcję z glorią i chwałą w tle, hartem ducha oraz niezłomnością, która zaprocentowała, doprowadzając do zaszczytnego miejsca w annałach futbolu.
Wysoki, wysportowany, zwinny, odważny, silny fizycznie, z twardą mentalnością, a także dobrymi umiejętnościami podejmowania decyzji i przywództwa. Przez całą swoją karierę wyróżniał się refleksem, zmysłem pozycyjnym, koncentracją, grą na linii bramkowej. Chociaż nie jest tak biegły podczas gry obiema nogami jak nowsza generacja bramkarzy, która pojawiła się w jego późniejszej karierze, potrafi kopać obiema stopami, mimo że jego naturalną jest lewa noga. Oto najlepsza rekomendacja tego, czym zachwycaliśmy się przez dwie dekady, oglądając poczynania Petra Cecha.
Pierwsze kroki
Urodzony w Pilznie w Czechosłowacji. Cech zaczął grać w piłkę nożną w lokalnym zespole Skoda Pilzno, później przemianowanej na Viktorię, w wieku siedmiu lat. W swoich wczesnych poczynaniach występował jako napastnik. Potem przeniósł się na pozycję bramkarza. Następnie dołączył do zespołu Chmel Blsany w czerwcu 1999 roku i zadebiutował w lidze w wieku niespełna 17 lat. W styczniu 2001 roku dołączył do najbardziej utytułowanego klubu piłkarskiego u naszego południowego sąsiada – Sparty Praga, w której rozegrał łącznie 12 meczów w rozgrywkach piłkarskiej Ligi Mistrzów.
W listopadzie 2001 roku Cech pobił rekord należący do Theodora Reimanna, nie tracąc bramki w czeskiej lidze zawodowej przez 855 minut. Ostatecznie osiągnął pułap 903 minut bez wyciągania piłki z siatki. Od początku Petr wzbudzał zainteresowanie wielu europejskich ekip. Był bardzo zdolnym i perspektywicznym golkiperem, dzięki czemu pytały o niego Everton oraz Arsenal. Z powodu trudności w uzyskaniu pozwolenia na pracę rozmowy z „Kanonierami” zostały przerwane. W rezultacie jego wybór padł na Bretanię i zespół Stade Rennais.
W nowym klubie szybko wywalczył miejsce w pierwszym składzie i przez następne dwa lata był jego podstawowym zawodnikiem. Podczas debiutanckiego sezonu we Francji został nagrodzony przez L’Equipe graczem meczu w starciu przeciwko Paris Saint-Germain. W maju 2003 roku Rennes znalazło się na samym dole tabeli ligowej i tylko dzięki wyśmienitej postawie Petra w bramce „Czerwono-czarnych” udało się uniknąć spadku, wygrywając w Montpellier w decydującym meczu rozgrywek. W sezonie 2003/2004 został wybrany najlepszym bramkarzem francuskiej ekstraklasy.
Przeprowadzka do Londynu
Chelsea złożyła ofertę transferową dla Cecha w styczniu 2004 roku, która pierwotnie została odrzucona. Jednak w lutym Rennes zgodziło się na przeprowadzkę Petra do Chelsea za 7 milionów funtów. Piłkarz podpisał pięcioletni kontrakt, który rozpoczął się w lipcu 2004 roku, stając się najdroższym bramkarzem w historii „The Blues”. W nowym zespole szybko wywalczył miejsce w podstawowym składzie i stał się pierwszym wyborem, zsyłając na ławkę Włocha, Carlo Cudiciniego.
Petr Cech tworzył trzon Chelsea, która była skrupulatnie budowana i wzmacniana przez Jose Mourinho. Wspólnie z Johnem Terrym, Frankiem Lampardem oraz Didierem Drogbą stworzyli kręgosłup zespołu i stanowili o sile niebieskiej rewolucji na Stamford Bridge.
Petr Cech zachował czyste konto w swoim debiucie w Premier League, wygrywając 1:0 z Manchesterem United. 5 marca 2005 roku bramkarz ustanowił nowy rekord Premier League: 1025 minut bez straty gola. Wówczas otrzymał od ligi specjalną nagrodę – Złote Rękawice – pod koniec sezonu 2004/2005 za utrzymanie rekordowej liczby 21 czystych kont w rozgrywkach ligowych, w których zespół stracił tylko 15 goli w całym sezonie.
Twarda głowa. Mocny charakter. Poprzez ciernie do gwiazd
14 października 2006 roku kibice Premier League wstrzymali oddech. Petr Cech trafiony z impetem doznał kontuzji głowy w meczu z Reading na Madejski Stadium, kiedy to zderzył się z pomocnikiem rywali, Stephenem Huntem, w polu karnym już w 1. minucie meczu. Prawe kolano Irlandczyka uderzyło w głowę Cecha, pozostawiając bramkarza wymagającego leczenia. Golkiper został opatrzony i zastąpiony przez Carlo Cudiciniego. Tego feralnego dnia również on musiał opuścić boisko, gdyż także stracił przytomność. Kapitan John Terry został zmuszony do wejścia na pozycję bramkarza w pozostałych minutach spotkania.
Cech przeszedł operację z powodu złamania kości. Lekarze początkowo byli nieświadomi powagi urazu, jednak z czasem powiadomili, że ten wypadek mógł być opłakany w skutkach i kosztować Czecha nawet utratę życia. W wyniku kolizji cierpiał na silne bóle głowy. Menedżer Chelsea, Jose Mourinho, obwinił Hunta o kontuzję Cecha, mówiąc, że ta sytuacja jest „haniebna”. Skrytykował także South Central Ambulance Service i sędziego meczowego Mike’a Rileya. Wielu komentatorów, w tym obecnych i byłych bramkarzy, zobaczyło incydent, podkreślając potrzebę lepszej ochrony golkiperów. Po niefortunnym zdarzeniu, Stephen Hunt udał się do szpitala, w którym przebywał piłkarz Chelsea, by się zrehabilitować i osobiście przeprosić go za to przykre boiskowe zajście.
Cech mógł powrócić do gry 24 października 2006 roku. Rozpoczął od uczestnictwa w lekkich treningach. Chelsea ogłosiła jednak, że bramkarz będzie nieobecny przez trzy miesiące, zgodnie z zaleceniami lekarskimi dotyczącymi czasu potrzebnego na całkowite wyleczenie z pęknięcia czaszki. W wywiadzie Cech powiedział, że nie pamięta samej szkody. Po przewiezieniu do szpitala poddano go operacji, która zakończyła się pomyślnie. Ponadto od tamtego wydarzenia Petr nosił kask, który stał się jego charakterystycznym boiskowym atrybutem.
Do gry powrócił nadspodziewanie szybko. Cech wybiegł na murawę w meczu Premier League z Liverpoolem 20 stycznia 2007 roku, w którym Chelsea ostatecznie przegrała 2:0. Ochronny kask został wyprodukowany przez Canterbury z Nowej Zelandii. Widoczne logo producenta spowodowało tarcia pomiędzy czeską drużyną narodową a sponsorem i producentem odzieży Puma oraz w Chelsea z Adidasem. Sprawa została rozwiązana po tym, jak ten ostatni sponsor opracował własne nakrycia głowy, aby Cech mógł swobodnie korzystać z ochrony podczas ligowych spotkań. Petr przez resztę kariery piłkarskiej nie zrezygnował z noszenia kasku na głowie, który dawał mu zabezpieczenie i komfort gry na boisku.
Droga sukcesami usłana
Dwukrotnie z Londyńską Chelsea znajdował się w finale piłkarskiej ligi mistrzów. Pierwszy odbył się na stadionie Łużniki w Moskwie z Manchesterem United i został przegrany, a zawodnicy „The Blues” musieli przełożyć swoje ambitne plany wzniesienia pucharu mistrzów na przyszłość.
Cztery lata później znów stanęli przed szansą spełniania swoich marzeń. Petr Cech przyczynił się wydatnie do triumfu w spektakularny sposób. Na początku dogrywki finałowego spotkania z Bayernem Monachium obronił rzut karny wykonywany przez byłego gracza Chelsea – Arjena Robbena. Natomiast w serii rzutów karnych obronił strzał Ivicy Olicia. Po decydującym trafieniu Didiera Drogby w piątej serii rzutów karnych zespół mógł dzierżyć w dłoniach miano najlepszej drużyny na Starym Kontynencie. Zresztą „Niebiescy” byli pierwszą ekipą w historii, która miała w swojej gablocie jednocześnie dwa puchary za zwycięstwa w europejskich rozgrywkach.
Choć w sezonie 2012/2013 Chelsea nie udało się wyjść z grupy po raz pierwszy w historii Ligi Mistrzów jako obrońcy tytułu, to, jak się okazało, nie ma tego złego, co na dobre by nie wyszło i kontynuując swą przygodę w Lidze Europy, pomyślnie dotarła do finału kampanii, w którym rzutem na taśmę pokonała na stadionie w Amsterdamie Benficę Lizbona.
Lista sukcesów czeskiego golkipera jest pokaźna. Wraz z Chelsea czterokrotnie został mistrzem Anglii (2005, 2006, 2010, 2015), czterokrotnie zdobył puchar kraju (2007, 2009, 2010, 2012), dwukrotnie wywalczył Puchar Ligi Angielskiej (2005, 2007) oraz dwa razy sięgnął po Tarczę Wspólnoty (2005, 2009). W 2011 roku otrzymał nagrodę dla najlepszego zawodnika Chelsea. Ponadto w 2005 został wybrany do najlepszej jedenastki roku według PFA. Również w 2005 uznany przez Międzynarodową Federację Historyków i Statystyków Futbolu (IFFHS) najlepszym bramkarzem na świecie.
Pobił on także rekord ligi angielskiej pod względem minut bez straconego gola (1025 minut). 11 stycznia 2014 roku zachował 209. czyste konto w barwach londyńskiego klubu i tym samym pobił rekord Petera Bonettiego. Otrzymał także Złote Rękawice za największą liczbę czystych kont. Podczas swojego 11-letniego pobytu w Chelsea rozegrał 486 spotkań.
https://www.youtube.com/watch?v=QcWmlCRL_AA
Ponowna zmiana barw
Kolejnym klubem Petra Cecha stał się Arsenal. Jednym z powodów, które zdecydowały o wybraniu zespołu z północnego Londynu, był fakt, że bliscy piłkarza czuli się dobrze w stolicy i Petr nie chciał nic zmieniać w harmonijnym życiu rodzinnym. Stąd oferta Arsenalu wydawała się bardzo kusząca i gwarantowała stabilizację. Do tego doszły zapewnienia Arsena Wengera o tym, że Czech będzie numerem jeden w bramce „Kanonierów”, co dla Petra było bardzo istotne w kontekście odesłania na ławkę w poprzednim klubie. Definitywnie zaważyło to na podjętej decyzji i piłkarz dołączył do drużyny z Emirates Stadium.
– Zeszłego lata sytuacja się zmieniła i zrozumiałem, że nie jestem już posiadaczem pierwszego wyboru, ale czułem, że nie był to odpowiedni czas dla mnie. W trakcie sezonu okazało się, że moja sytuacja się nie poprawi i, jak wiem, nie jestem na etapie mojej kariery, na którym chcę być na ławce, podjąłem decyzję, by iść dalej i szukać nowych wyzwań – Cech, za pośrednictwem listu otwartego na Twitterze, o swojej sytuacji w Chelsea i jego przeprowadzce do Arsenalu.
Cech podpisał kontrakt z „The Gunners”, wiążąc się czteroletnią umową 29 czerwca 2015 roku. Za opłatą około 10 milionów funtów. Wyjazd Wojciecha Szczęsnego na wypożyczenie do Romy sprawił, że Petr był pierwszym wyborem przed Davidem Ospiną.
– Jestem podekscytowany perspektywą gry w Arsenalu i nie mogę się doczekać początku przygotowań do sezonu. Wciąż mam motywację do gry i czuję taki głód sukcesów jak na początku swojej kariery, kocham nowe wyzwania. Kiedy Arsene Wenger mówił mi o swoich ambicjach dotyczących klubu i o tym, jakie miejsce widzi w nim dla mnie, decyzja była prosta – cytuje Cecha oficjalna strona „Kanonierów”.
2 sierpnia Petr zdobył swoje pierwsze trofeum z Arsenalem po pokonaniu byłej drużyny, Chelsea, 1:0 w FA Community Shield 2015. Cech zanotował swoje 170. czyste konto w Premier League w wygranym 2:0 meczu z Bournemouth 28 grudnia 2015 roku, ustanawiając nowy rekord ligi i wyprzedzając poprzedniego lidera, Davida Jamesa. Bramkarz wygrał swój piąty Puchar FA, a Arsenal stał się najbardziej utytułowanym klubem w historii zawodów, wygrywając 13 trofeów. 11 marca 2018 roku Cech został pierwszym bramkarzem Premier League, który utrzymał 200 ligowych czystych kont.
Sezon 2018/2019
Rozpoczął sezon jako pierwszy wybór w bramce po objęciu sterów przez nowego menedżera, Unaia Emery’ego, ale później stracił miejsce na rzecz Bernda Leno. 15 stycznia 2019 roku Cech ogłosił listem otwartym na Twitterze, że przejdzie na emeryturę pod koniec sezonu.
– To mój 20. rok jako zawodowego piłkarza, więc uznałem, że to właściwy czas, by ogłosić, że po obecnym sezonie ogłoszę zakończenie kariery. Przez 15 lat grałem w Premier League i wygrałem w niej każde możliwe trofeum. Czuję, że osiągnąłem wszystko, co zakładałem. Wciąż będę ciężko pracował w Arsenalu, by dołożyć do kolekcji kolejny puchar, a później zobaczę, co życie przyniesie poza boiskiem – napisał legendarny czeski bramkarz.
Kariera reprezentacyjna
W barwach narodowych zadebiutował 13 listopada 1997 roku w meczu reprezentacji do lat 15 z Niemcami. W 1999 wraz z kadrą U-16 brał udział w mistrzostwach Europy w Czechach. Rok później wystąpił w mistrzostwach Europy U-18 w Niemczech, natomiast w 2001 uczestniczył w młodzieżowych mistrzostwach świata w Argentynie – rozegrał w tym turnieju pięć meczów. W 2002 roku w Szwajcarii został mistrzem Europy U-21 – w serii rzutów karnych finałowego spotkania z Francją obronił strzały Pierrea-Alaina Fraua i Juliena Escude, co przesądziło o końcowym sukcesie Czechów.
W seniorskiej reprezentacji Petr zadebiutował 10 lutego 2002 roku w wygranym 2:0 meczu z Węgrami. W 2004 wziął udział w mistrzostwach Europy w Portugalii, gdzie wraz z reprezentacją dotarł do półfinału. Czesi swój sukces zawdzięczali m.in. bardzo dobrej postawie Petra (m.in. zachował czyste konto w ćwierćfinałowym spotkaniu z Danią). Bramkarz został wybrany do drużyny gwiazd turnieju.
Wraz z reprezentacją uczestniczył również w mistrzostwach świata w Niemczech w 2006 roku. W rozgrywkach tych wystąpił w trzech meczach przez pełne 90 minut, wpuszczając cztery gole; Czesi nie wyszli zaś z grupy. W 2008 roku wystąpił na mistrzostwach Europy w Austrii i Szwajcarii. W decydującym o awansie z grupy A spotkaniu z Turcją, przy prowadzeniu Czechów 2:1, popełnił błąd, wypuszczając piłkę z rąk po jednym z dośrodkowań w końcówce pojedynku, w efekcie czego napastnik rywali zdobył wyrównującą bramkę. Media określiły tę sytuację punktem zwrotnym tego spotkania, gdyż dwie minuty później Turcy strzelili następnego gola i to oni awansowali do ćwierćfinału.
W mistrzostwach Europy w Polsce i na Ukrainie w 2012 roku rozegrał cztery mecze. W spotkaniu grupowym z Rosją (1:4) wpuścił cztery gole, w pojedynku z Grekami (2:1) wypuścił piłkę z rąk po dograniu jej w jego pole karne, po czym napastnik rywali strzelił bramkę. Z kolei w pojedynkach z Polską (1:0) i Portugalią (0:1, ćwierćfinał) media chwaliły jego grę – wielokrotnie bronił strzały z bliska i z dystansu oraz pewnie wyłapywał dośrodkowania.
26 marca 2013 roku Cech dołączył do elitarnego klubu „100” oznaczającego przekroczenie 100 występów dla reprezentacji narodowej. Był to mecz z Armenią, w którym Czechy zwyciężyły 3:0. 17 listopada 2015 roku w starciu z Polską (1:3) Cech zagrał po raz 118. w narodowych barwach. Tym samym wyrównał rekord Karela Poborskiego pod względem liczby występów w reprezentacji. 27 maja 2016, występując w wygranym 6:0 meczu z Maltą, został samodzielnym rekordzistą. 8 lipca 2016 Petr poinformował, że wycofuje się z gry dla reprezentacji swojego kraju. W kadrze Czech zanotował 124 występy, co daje największą liczbę meczów w drużynie narodowej.
Petr Cech w maju skończy 37 lat. Mógłby pograć jeszcze kilka sezonów i odcinać kupony od sławy, jednak już teraz woli odejść na zasłużony odpoczynek, będąc piłkarzem spełnionym. Zyskał status legendy, zasilając galerię sław świata piłki, w której jego nazwisko po wsze czasy będzie zapisane złotymi zgłoskami. Najlepszy bramkarz wśród perkusistów, najlepszy perkusista wśród bramkarzy. Przez zdecydowaną większość swej kariery grał jak z nut, wprawiając w zachwyt nasze czułe, sportowe doznania. Sentyment pozostanie, wspominając tę cudowną piłkarską przygodę. Petr Cech – absolutnie doskonały.
