Mimo trwającej wojny Rosji z Ukrainą piłkarska Premier-liha wróciła do gry. Nie inaczej jest z rozgrywkami Ligi Mistrzów, do których Szachtar Donieck bezpośrednio awansował. Drużyna z Doniecka ma za sobą wymagający okres zmian związanych z walkami na wschodzie Ukrainy. Rywalizacja w prestiżowej Champions League może być pokrzepiająca zarówno dla klubu, jak i kibiców. Wyjątkowości dodaje fakt, że mecze domowe Szachtara odbędą się w Warszawie.
W związku z agresją Rosji na Ukrainę rozgrywki ligi ukraińskiej 2021/2022 zostały zawieszone w lutym. Szachtar Donieck zakończył sezon na pozycji lidera. Na drugim miejscu, ze stratą dwóch punktów, uplasowało się Dynamo Kijów. Obie drużyny regularnie kwalifikują się do fazy grupowej UEFA Champions League. Przeważnie musiały przebrnąć przez fazę eliminacji, jednak w sezonie 2022/2023 Szachtar skorzystał z wykluczenia rosyjskich drużyn z międzynarodowych pucharów. Poskutkowało to bezpośrednim awansem do Ligi Mistrzów pierwszego w tabeli Premier-liha klubu ze wschodu Ukrainy.
Przed piłkarzami Szachtara trudna przeprawa przez fazę grupową. Część zawodników z pewnością ma z tyłu głowy sytuację w kraju. Ukraiński Związek Piłki Nożnej postanowił zainaugurować nowy sezon ligowy bez udziału kibiców 23 sierpnia. W pierwszym spotkaniu Szachtar Donieck zremisował 0:0 z Metalist 1925 Charków. Mecz wywołał sporo emocji, między innymi poświęcono czas na upamiętnienie ofiar walk o wolność ojczyzny. W wypadku zagrożenia piłkarze mieli udać się do schronów na stadionie. Na meczu Szachtara to się nie zdarzyło, ale niektóre późniejsze spotkania ligowe faktycznie zostały przerwane z powodu syren alarmujących o nalotach bombowych.
Świadomość ciągłego niebezpieczeństwa spowodowanego przez Rosjan na terenie Ukrainy czyni ten sezon wyjątkowym dla klubu z Doniecka. Szczególnie wygrane na arenie międzynarodowej mogą podbudować morale Ukraińców broniących kraju przed najeźdźcą. Do tego sam udział Szachtara w Lidze Mistrzów będzie o tyle unikalny, że drużyna będzie rozgrywała mecze domowe na terenie Polski.
Wybuch wojny i zmiany w klubie z Doniecka
W ostatnim pełnym sezonie ukraińskiej Premier-liha zakończonym w 2021 roku po mistrzostwo sięgnęło Dynamo Kijów. Szachtar Donieck zanotował stratę 11 punktów do stołecznego klubu. Kolejny sezon 2021/2022 miał zaowocować rewanżem ze strony Szachtara, lecz wybuch wojny zachwiał piłkarską rzeczywistością w kraju. Wyjątkowe okoliczności wcześniejszego zakończenia rozgrywek zapewniły drużynie z Donbasu wygraną w lidze. Jednak w tamtym okresie nikt nie myślał o wręczeniu trofeum zwycięzcy.
Już w 2014 roku Szachtar ucierpiał na atakach Rosji. Klub był zmuszony opuścić Donbas Arena na rzecz Stadionu Olimpijskiego w Kijowie ze względów bezpieczeństwa. Pogłębienie rosyjskiej agresji w lutym tego roku jeszcze bardziej uderzyło w zespół. Sztab szkoleniowy oraz zawodnicy podjęli się próby dofinansowania zaatakowanej Ukrainy, organizując mecze charytatywne. W tym celu podróżowali przez Turcję, Grecję aż po Polskę, gdzie 14 kwietnia zagrali przeciwko Lechii Gdańsk. Legendarny piłkarz Szachtara, Darijo Srna, tak wypowiadał się na temat sytuacji klubu: – Żadna inna drużyna w historii futbolu nie czuła i nie przeżyła tego, co my w ciągu ostatnich ośmiu lat.
Kolejnym problemem nie tylko Szachtara, ale i innych ukraińskich drużyn była utrata zawodników, którzy decydowali się na opuszczenie kraju. Skorzystali oni z możliwości tymczasowego podpisania kontraktu z drużynami spoza Ukrainy. Dotyczy to głównie brazylijskich zawodników jak Dodô, Tetê czy Marlon Santos. Patrząc na aktualny skład trenera Igora Jovicevicia, można zauważyć mniejszą liczbę piłkarzy z Ameryki Południowej.
⚒ Who is in Shakhtar’s squad list for the @ChampionsLeague group stage matches? ⭐️
? Check out the full list of players ⬇️https://t.co/eYt9sK9N7Q#Shakhtar #UCL
— FC SHAKHTAR ENGLISH (@FCShakhtar_eng) September 3, 2022
Ponad pół roku po wybuchu wojny na etapie fazy grupowej Ligi Mistrzów nastroje w klubie wydają się lepsze. Szachtar Donieck może liczyć na wsparcie ze strony kibiców oraz rządu. Postawa właściciela klubu, Rinata Achmetowa, także przysporzyła drużynie sympatii. Najbogatszy ukraiński oligarcha zadeklarował poczynienie wszelkich starań, aby pomóc Ukrainie wygrać wojnę.
Szachtar Donieck ponownie w Lidze Mistrzów
Zgodnie z obowiązującymi zasadami dwie pierwsze drużyny z ukraińskiej Premier-liha biorą udział w eliminacjach do Ligi Mistrzów. W przeciwieństwie do Dynama Kijów Szachtar Donieck nie musiał jednak w tradycyjny sposób przechodzić przez eliminacje. Z uwagi na atak wojsk Władimira Putina na Ukrainę rosyjskie drużyny zostały wykluczone z rozgrywek międzynarodowych. W rezultacie Zenit Sankt-Petersburg został zastąpiony przez mistrza Szkocji, Celtic Glasgow, w fazie grupowej Ligi Mistrzów.
Ostatecznie Szachtar i tak mógł z miejsca awansować, ponieważ triumfatorem poprzedniej edycji był Real Madryt. Zwycięzca Ligi Mistrzów automatycznie kwalifikuje się do rywalizacji o Puchar Europy w następnym sezonie. Jako mistrz Hiszpanii „Królewscy” już wcześniej stali się promowanym zespołem. Dzięki temu kolejna drużyna z innej ligi, zgodnie z rankingiem UEFA, mogła otrzymać bezpośrednią promocję.
W trakcie zawieszenia rozgrywek ligi ukraińskiej w lutym Szachtar Donieck znalazł się na pierwszym miejscu w tabeli. Tym samym podopieczni trenera Igora Jovicevicia skorzystali z braku uwzględniania rosyjskich klubów w zestawieniu. Z perspektywy drużyny z Doniecka wynik losowania grupy F nie jest najgorszy z możliwych.
⭐? We have been drawn in Group F of the @ChampionsLeague – Fixtures TBC #CelticFC | #UCLdraw pic.twitter.com/IfDpVHtog2
— Celtic Football Club (@CelticFC) August 25, 2022
Faworytem zdecydowanie jest Real Madryt, z którym Szachtar mierzył się również w poprzedniej edycji na etapie grup. Późniejszy zdobywca Pucharu Europy zwyciężył z ukraińskim zespołem aż 5:0 w pierwszej konfrontacji 19 października. W meczu rewanżowym rozegranym 3 listopada Real wygrał 2:1. RB Lipsk i Celtic Glasgow mogą być już w zasięgu Szachtara, choć kursy bukmacherów prawdopodobnie będą przemawiały na korzyść ekip z Niemiec i Szkocji.
Nadzieje pokładane w występach Szachtara w pucharach
W 2011 roku Szachtar Donieck dotarł do ćwierćfinału Ligi Mistrzów, gdzie musiał uznać wyższość FC Barcelona. Jest to jak na razie największy sukces tego klubu w Champions League. Gdyby w obecnych rozgrywkach Szachtar sensacyjnie znalazł się w fazie pucharowej, trudno powiedzieć, czy mógłby rozegrać mecz na terenie Ukrainy. Stadiony w Kijowie czy Lwowie wprawdzie funkcjonują we w miarę normalnym trybie, ale nadal wiąże się to z dużym ryzykiem.
Wiadomo, że wszystkie spotkania na poziomie grupy, w których zespół z Donbasu będzie gospodarzem, odbędą się w Polsce. PZPN i Legia Warszawa odpłatnie udostępnią stadion im. Marszałka Józefa Piłsudskiego na ulicy Łazienkowskiej. Oprócz tego Legia wynajmie swoją bazę treningową. Kibice ukraińskiego zespołu oraz polscy miłośnicy futbolu mogli wykupić pakiety biletów na wszystkie trzy mecze grupowe.
? Save the dates!
? Fixture schedule of Shakhtar in @ChampionsLeague group stage ⭐️#Shakhtar #UCLdraw #UCL pic.twitter.com/4UJDMBwxK7
— FC SHAKHTAR ENGLISH (@FCShakhtar_eng) August 27, 2022
Z jednej strony przyniesie to możliwość zobaczenia w Polsce tak wielkich drużyn jak Real Madryt. Z drugiej Polacy zapewnili Szachtarowi bezpośrednią kwalifikację do Ligi Mistrzów. Gdyby nie udało się znaleźć zastępczego stadionu, prawo do awansu przypadłoby tureckiemu Trabzonsporowi. Według rankingu lig UEFA to klub z Turcji byłby następny w kolejce. Podobnie Dynamo Kijów przeniesie się do Krakowa, aby tam podejmować przeciwników w Lidze Europy.
Spotkania w Lidze Mistrzów będą oczywiście transmitowane na Ukrainie. Ewentualne udane występy Szachtara będą miały pozytywny wpływ na nastrój społeczeństwa. Podobny wydźwięk miała niedawna wygrana ukraińskiego boksera Ołeksandra Usyka. Jego walka z Anthonym Joshuą przyciągnęła przed telewizory wielu Ukraińców. Szachtar Donieck może w identyczny sposób choćby minimalnie umocnić morale wśród obywateli. Sam prezes Ukraińskiego Związku Piłki Nożnej, Andrij Pawełko, stwierdził, że powrót piłki doda energii i wzmocni wiarę w wyzwolenie całej Ukrainy.
