Co Pep zrobił z Bayernem?

Jako przeciwnik klepania piłki i zamęczania przeciwnika podaniami wszerz, a moim „wyznaniem” jest raczej futbol spod znaku piętnastosekundowych kontrataków. Wiecie, przede wszystkim treść, forma w dalszej kolejności. Dlatego bardzo sceptycznie podchodziłem do objęcia Bayernu przez Josepa Guardiolę. Jak to, ten zespół, który tak zachwycał mnie swoim wyrachowaniem, cwaniactwem, bezwzględnym dążeniem do wygranej – oraz czymś wcześniej w Niemczech niespotykanym – ogromną elastycznością, miał się nagle stać maszynką do „robienia” posiadania piłki i grać tak samo w każdym meczu? Nie, to było nie do przyjęcia. Łudziłem się, że być może hiszpański szkoleniowiec bardziej dostosuje się do tego, co ma i będzie starał się wprowadzić delikatne korekty. Jak można się było jednak spodziewać, kompletnie odmienił ten zespół, choć grał on niemal w tym samym składzie personalnym.

Jeśli wziąć pod uwagę wczorajszy mecz i finał Ligi Mistrzów, zaszła tylko jedna, acz bardzo istotna zmiana. Guardiola (właściwie już na początku sezonu) zrezygnował z jednego defensywnego pomocnika, Martineza, na rzecz zdecydowanie bardziej ofensywnie usposobionego Kroosa. Być może ten drugi zagrałby rok temu, gdyby nie kontuzja, ale personalia odłóżmy na razie na bok. Ciężko wrzucić to, co ostatnimi czasy prezentował Bayern, w jakieś ramy taktyczne, ale przynajmniej na papierze wyglądało to jak 4-1-4-1. W porównaniu do 4-2-3-1 Heynckesa jest to bardziej ofensywne ustawienie, ale jednocześnie rezygnuje z „fightera” w środku pola. W związku z tym w takim ustawieniu (nawet przy cofnięciu się Kroosa w fazie defensywnej) drużyna Guardioli jest po prostu zmuszona do ataków. Równocześnie przez brak zabezpieczenia i wysoko grających bocznych obrońców są mocno narażeni na kontrataki, co obserwujemy w ostatnich tygodniach.

Tutaj leży właśnie zasadnicza różnica (przynajmniej w mojej opinii) pomiędzy Bayernem Guardioli a Bayernem Heynckesa. Samo ustawienie uniemożliwia obecnej ekipie monachijczyków na dopasowanie się do meczowej sytuacji. Były już trener „Bawarczyków” zestawiał ich w taki sposób, że zależnie od jego dyrektyw piłkarze atakowali albo wyczekiwali przeciwnika na własnej połowie. Czy przez to Bayern doznał wczoraj klęski? Nie, ale do tematu taktyki jeszcze wrócimy.

Właśnie, rozważmy jeszcze, dlaczego wszystkich tak poruszyła wczorajsza przegrana Bayernu. Przecież zmiażdżyli ligę, są w finale Pucharu Niemiec i znaleźli się w czwórce najlepszych zespołów Europy. O co więc chodzi, zapytają niektórzy. Otóż o to, że rok temu monachijczycy zniszczyli mistrza Hiszpanii, wygrywając 7:0 w dwumeczu, a teraz zbierają od wicemistrza Hiszpanii łomot 0:5. W dodatku oba wyniki nie były dziełem przypadku, tylko konsekwencją tego, co działo się na boisku. Jedni mieli pomysł na zwycięstwo i grali w piłkę, a drudzy klepali wszerz, zastanawiając się, jak tu dotrwać do końca.

Co ciekawe, początki Guardioli niczego takiego nie zwiastowały. Nawet z broniącymi się zespołami potrafili świetnie przyspieszać grę i posyłali multum piłek w pole karne, gdzie mieli po trzech lub nawet czterech piłkarzy. W ostatnich tygodniach tego jednak nie było widać. Brakowało ruchu bez piłki, brakowało podań w „szesnastkę” rywala, a osamotniony Mandżukić starał się coś zdziałać z licznych wrzutek, choć efekty były opłakane. Kiedy to wszystko się posypało?

Dla mnie przełomowym momentem był mecz z Arsenalem, który pokazał, że Bayern zdecydowanie można zatrzymać. Potem, w różnym przedziale czasowym i ostatecznym skutkiem, zatrzymywać monachijczyków potrafili Wolfsburg (1:6), Bayer (1:2), Mainz (0:2), Hoffenheim (3:3), Manchester United (1:1) i w końcu Augsburg (1:0). Przez długi czas ze wszystkich opresji „Bawarczycy” wychodzili zwycięsko i chyba sami zaczęli wierzyć ze swoją wielkość. Nie pomagał też Guardiola, który wyraźnie lekceważył Bundesligę. W efekcie porażka 0:3 z Borussią nie była tylko niewinną wpadką, a zwiastunem kłopotów.

Wydaje mi się, że mocno plany hiszpańskiego trenera pokrzyżowała kontuzja Thiago. To on miał być czołową postacią w taktyce Guardioli. Choć przez wszystkich bardzo chwalony (i słusznie) jest Lahm, to jednak ma on pewne braki. Po pierwsze, nie potrafi przyspieszać gry w środku pola, co świetnie robi Thiago. To jednak błąd trenera, że siłę swojej drużyny w danym zestawieniu oparł na jednym piłkarzu. Nikt nie potrafił wskoczyć w buty młodego pomocnika, bo też żaden z piłkarzy Bayernu nie ma „genu” Barcelony. A właśnie coś podobnego próbował zbudować Guardiola, co świetnie podkreślił Tomasz Weryński.

W szukaniu powodów, które wpłynęły na wczorajszy rezultat i przede wszystkim bezradność Bayernu, możemy iść dalej. Piłkarze nie dali rady fizycznie? Możliwe. Pisałem wcześniej o ruchu piłkarzy bez piłki. W dodatku podopieczni Heynckesa stosowali bardzo skuteczny pressing. Tego ostatnio nie widać. Niektórzy zawodnicy są wyraźnie bez formy? Oczywiście, a najbardziej Franck Ribery. Trzeba jednak wziąć pod uwagę, czy właśnie za to nie jest odpowiedzialny Pep Guardiola. W zespole brakuje głodu zwycięstw? Rzeczywiście, po paśmie sukcesów może przyjść przesyt. Ale jeśli przesyt oznacza wygranie ligi w marcu, to tylko pozazdrościć.

Generalnie wnioskuję, że żaden system gry nie sprawdzi się w każdej sytuacji. Po prostu nie ma na to szans. „Tiki-taka” rozbiła się po raz kolejny o dobrze zorganizowaną defensywę i kontrataki. Wiecie, to tak jak w różnych grach strategicznych. Pewne jednostki świetnie sprawdzają się przeciwko jednym, natomiast w starciu z innymi są zupełnie bezużyteczne. Są też jednak takie, które są w miarę uniwersalne i przy wsparciu odpowiednimi artefaktami mogą siać popłoch w szeregach wroga. Właśnie to była przewaga drużyny Heynckesa nad obecnym Bayernem.

Skłaniam się jednak ku zdaniu tym, którzy mówią, że ta porażka jest szansą dla Pepa. Szansą na obudzenie się ze swojego zapatrzenia w piękną grę ponad wszystko. Szansą na pozostawienie swojej filozofii gdzieś z boku. Szansą na spróbowanie czegoś nowego. Szansą na stanie się lepszym trenerem. I szansą na zbudowanie jeszcze bardziej krwiożerczej maszyny. To będzie prawdziwa ocena wartości Guardioli jako trenera. Poza swoim naturalnym środowiskiem, po pierwszej rysie na swym nieskalanym do tej pory wizerunku. Jeśli jednocześnie będzie potrafił nieco odejść od swoich ideałów i obudzić ponownie głód zwyciężania w swoich piłkarzach, udowodni że jest wielki.

To nie koniec. To dopiero początek.

Bayern Monachium Josep Guardiola Real Madryt