Zaczęło się w XIX wieku, czyli pierwsza rywalizacja angielsko-szkocka

Bo to właśnie spotkanie Szkotów z Anglikami z 1872 roku jest uznawane za pierwsze międzypaństwowe w historii piłki nożnej. Do szkocko-angielskich kontaktów dochodziło wcześniej (łącznie pięć meczów), ale nie są one uznawane za oficjalne przez FIFA, ponieważ odbywały się one w Londynie, a barwy Szkocji przywdziewali… piłkarze z różnych dzielnic angielskiej stolicy.

Biznes przełożył mecz

Do meczu doszło w andrzejki – 30 listopada (i tak został on wtedy opóźniony o 20 minut z powodu mgły). Za 19 dni będziemy więc obchodzić kolejną rocznicę tego spotkania. Co ciekawe, pierwotny termin był inny, ponieważ pojedynek miał się odbyć 24 listopada (to był poniedziałek). Dlaczego więc odłożono jego rozegranie o prawie tydzień? Ponieważ szkocka strona argumentowała, że spora część tych, którzy będą chcieli zagrać lub obejrzeć tę rywalizację, tego dnia będzie zajęta swoimi interesami i biznesami.

Mecz Szkocja – Anglia miał się odbyć 24 listopada (to był poniedziałek). Dlaczego więc odłożono jego rozegranie o prawie tydzień? Ponieważ szkocka strona argumentowała, że spora część tych, którzy będą chcieli zagrać lub obejrzeć tę rywalizację, tego dnia będzie zajęta swoimi interesami i biznesami.

Piłkarska rywalizacja angielsko-szkocka na boisku do krykieta!

To były dopiero początki futbolu, nic więc dziwnego, że samo miejsce rozgrywania meczu, a także liczba kibiców, która na nie przyszła, dziś wydają się czymś utopijnym. Spotkanie odbyło się… na boisku krykietowym w Glasgow, gdzie rok wcześniej zagrali rugbiści Anglii i Szkocji (w Glasgow nie było wtedy żadnego boiska stricte piłkarskiego, prawda, że trudne to do wyobrażenia?). Ten historyczny mecz obserwowało z perspektywy trybun i tylko trybun (bo obrazu telewizyjnego jeszcze wtedy oczywiście nie było) około 4000 widzów. Dziś bardzo często, nawet w ekstraklasie, mówimy, że to jest frekwencja co najwyżej bardzo przeciętna. Jak na tamte warunki była dobra. Nawiasem mówiąc, spotkanie było dobrze promowane, ponieważ lwia część gazet o nim pisała.

Spotkanie Szkocja – Anglia z 1872 roku odbyło się… na boisku krykietowym w Glasgow, gdzie rok wcześniej zagrali rugbiści Anglii i Szkocji (w Glasgow nie było wtedy żadnego boiska stricte piłkarskiego).

Gramy ofensywnie

Sam wynik nie mógł wtedy na dłużej przyciągnąć ludzi do piłki nożnej, ponieważ w meczu nie padła żadna bramka. Obie drużyny zagrały w bardzo nietypowych dziś ustawieniach (Anglicy w 1-1-8, choć niektórzy twierdzą, że w 1-2-7, Szkoci z kolei 2-2-6), obie były budowane w różny sposób. Szkoci wzięli wszystkich piłkarzy z jednego klubu – Queen’s Parku, Anglicy mieli w jedenastce zawodników z dziewięciu różnych klubów.

Numerów brak, czyli pomagają kolory

Różnica była także w sposobie ubierania się. Szkocja miała na sobie niebieskie koszulki (miało to też symbolizować Queen’s Park, bo dla wszystkich graczy, jak wspomnieliśmy, był to też ich klub rodzimy), biało-niebieskie getry i czerwone czapki (zwłaszcza to dziś jest już rzeczą bardzo egzotyczną). Anglików z kolei poróżnił nie tylko status klubowy, ale kolor odzieży, w której do meczu sprzed 144 lat przystąpili. O ile jeszcze koszulki były tego samego koloru, o tyle każdy gracz miał różny kolor getrów i czapek, co wydatnie pozwoliło rozpoznawać piłkarzy, ponieważ na koszulkach nie było jeszcze wtedy numerów.

Zalążki współczesnego futbolu

Kroniki historyczne z tamtego okresu mówią także o tym, że można było rozpoznać elementy charakterystyczne gry Szkotów i Anglików. Ci pierwsi postawili w dużej mierze na wymianę podań i grę piłką (zdaniem wielu był to mały zalążek tego, co widzimy dziś na wielu stadionach). Ci drudzy bazowali na sile fizycznej i walce.

Dłuuuuuga historia

Mecz z XIX wieku był więc otwarciem bardzo (ale to bardzo) częstych kontaktów między reprezentacjami Szkocji i Anglii. Do tej pory żadne zespoły narodowe nie spotykały się częściej, bo Anglicy ze Szkotami na poziomie reprezentacyjnym wojowali aż 112 razy (ostatni raz – 18 listopada 2014 roku w Glasgow).

Anglicy ze Szkotami na poziomie reprezentacyjnym wojowali aż 112 razy (ostatni raz – 18 listopada 2014 roku w Glasgow).

Oprócz spotkania z 1872 roku do historii przeszło kilka innych pojedynków, a chyba najbardziej pamiętany jest ten z 1996 roku z finałów mistrzostw Europy. Choć gwoli ścisłości w pamięci wielu fanów futbolu do dziś tkwi jeden moment, który stał się też jednym z symboli mistrzostw Europy. Gol Paula Gascoigne’a, który zdobył go, uprzednio ogrywając w znakomity sposób Colina Hendry’ego.

Anglia Szkocja